รถยนต์ไฟฟ้า (EV) กลายเป็นทางเลือกที่ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ด้วยความเงียบ นุ่มนวล และปราศจากมลพิษ แต่ในขณะที่ผู้ขับขี่หลายคนชื่นชอบความล้ำสมัยของ EV ผู้โดยสารกลับพบว่าตัวเองรู้สึกเวียนหัวหรือคลื่นไส้มากกว่าการนั่งรถที่ใช้น้ำมัน (ICE – Internal Combustion Engine) แบบเดิม
ทำไมรถยนต์ไฟฟ้าทำให้รู้สึกเวียนหัวมากกว่ารถน้ำมัน?
นักวิทยาศาสตร์เปิดเผยกับ The Guardian ว่า อาการเวียนหัวในรถ EV ไม่ใช่เรื่องที่ผู้โดยสารคิดไปเอง แต่มีสาเหตุจากหลายปัจจัยทั้งด้านฟิสิกส์และจิตวิทยา โดยเฉพาะกับผู้ที่มีประสบการณ์กับรถน้ำมันมานานและกำลังปรับตัวกับรูปแบบการเคลื่อนไหวใหม่ของ EV
1. แรงบิดทันที ทำให้การขับขี่กระตุก
รถ EV ให้แรงบิดทันทีที่เหยียบคันเร่ง ต่างจากรถน้ำมันที่แรงจะค่อย ๆ เพิ่มขึ้น ทำให้เมื่อขับโดยผู้ที่ยังไม่ชิน อาจเหยียบคันเร่งแบบไม่สม่ำเสมอ ส่งผลให้รถกระชากหรือหยุดแบบฉับพลัน ซึ่งเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ผู้โดยสารรู้สึกไม่สบาย
2. เบรกแบบ Regenerative Braking ทำให้เกิดการชะลออย่างต่อเนื่อง
อีกหนึ่งปัจจัยคือ ระบบเบรกแบบ Regenerative Braking หรือเบรกแบบชะลอด้วยมอเตอร์ เมื่อผู้ขับถอนคันเร่ง รถจะเริ่มชะลอความเร็วทันที ต่างจากรถน้ำมันที่การชะลอจะเกิดขึ้นเมื่อต้องเหยียบเบรกจริง ๆ การชะลอที่ต่อเนื่องนี้อาจรบกวนระบบประสาทของผู้โดยสาร ทำให้รู้สึกเวียนหัวหรือคลื่นไส้ได้
3. ไม่มีเสียงและแรงสั่นสะเทือนที่สมองคุ้นเคย
สมองของเราคุ้นเคยกับสัญญาณจากเสียงเครื่องยนต์และแรงสั่นสะเทือนของรถน้ำมันมาตลอดชีวิต แต่รถ EV กลับเงียบและนิ่งมากจนขาดข้อมูลอ้างอิงที่สมองใช้ในการประเมินการเคลื่อนไหว ผลที่ตามมาคือสมอง “สับสน” และเกิดอาการเมารถ
“อาการเวียนหัวใน EV อาจเกิดจากสมองยังไม่คุ้นชินกับการเคลื่อนไหวแบบใหม่ เนื่องจากไม่มีประสบการณ์มาก่อนในการขับหรือโดยสารในรถประเภทนี้”
— William Emond, นักวิจัยระดับปริญญาเอกด้านอาการเมารถ
ทางแก้: แสงไฟในห้องโดยสารอาจช่วยได้
ผู้เชี่ยวชาญบางคนเสนอให้ ใช้แสงไฟภายในห้องโดยสารเป็นสัญญาณล่วงหน้า เช่น เปลี่ยนสีเมื่อรถกำลังจะเร่งหรือชะลอ เพื่อให้สมองของผู้โดยสารสามารถเตรียมตัวรับกับการเปลี่ยนแปลงได้ดีขึ้น
ข้อแนะนำสำหรับผู้ขับ EV
-
ใช้โหมด Eco เพื่อลดความไวของคันเร่ง
-
ปรับระดับ Regenerative Braking ให้นุ่มนวล
-
ขับรถอย่างสม่ำเสมอและนุ่มนวล
สรุป
การเวียนหัวในรถยนต์ไฟฟ้าไม่ใช่เรื่องแปลก และไม่ใช่เพราะคุณไม่ชินกับเทคโนโลยีใหม่ แต่เป็นผลจากความแตกต่างทางกายภาพและระบบประสาทที่สมองยังไม่คุ้นชินกับรูปแบบการเคลื่อนไหวแบบใหม่ของ EV
Cr.carscoops